සත්‍යයේ ආලෝකය විහිදුවන දොමිනිකානුවන්
13 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී, ස්පාඤ්ඤයේ උපත ලද ශු. දොමිනික් තුමා යුරෝපයේ පැතිරෙමින් තිබූ මිථ්‍යාදෘෂ්ටික ඉගැන්වීම්වලට එරෙහිව සත්‍යයේ ආලෝකය විහිදුවීමේ අවශ්‍යතාව ගැඹුරින් අවබෝධ කර ගත්තේය. ජේසුස් වහන්සේගේ ශුභාරංචිය නිවැරදිව දේශනා කිරීම හා ඉගැන්වීම මගින් මිනිසුන්ව සත්‍යය වෙත යොමු කළ හැකි බව එතුමා දැඩි ලෙස විශ්වාස කළේය.
1216 දී, තෙවන හොනරියුස් පාප් වහන්සේගේ අනුමැතිය ඇතිව, දොමිනික් තුමා, දොමිනිකාන නිකාය නිල වශයෙන් ආරම්භ කළේය. නිකායේ ප්‍රධාන අරමුණ වූයේ ජේසුස් වහන්සේගේ ශුභාරංචිය දේශනා කිරීම, අධ්‍යාපනය ලබා දීම සහ මිථ්‍යාදෘෂ්ටික ඉගැන්වීම්වලට එරෙහිව සත්‍යය ආරක්ෂා කිරීමයි. දොමිනික් තුමා සරල දිවි පෙවෙතක් ගත කළ අතර, නිකායේ සාමාජිකයන් ද දිළිඳුකම, නිර්මලත්වය සහ කීකරුකම යන භාරයන් පිළිපදින ලෙස එතුමා අවධාරණය කළේය.
දොමිනිකාන නිකායේ මූලික අංග
දොමිනිකාන නිකායේ මූලික අංග හතරක් මත පදනම් වේ:
- දේශනා කිරීම : දොමිනිකානුවන් මූලික වශයෙන් දේශනාකරුවන් වේ. ජේසුස් වහන්සේගේ ශුභාරංචිය ලොව පුරා ප්‍රකාශ කිරීම ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන කාර්යභාරයයි. දේව වචනය පිළිබඳ ගැඹුරු අවබෝධයක් ඇතිව, ආකර්ෂණීය සහ ප්‍රබෝධමත් දේශන පැවැත්වීම තුළින් ජනතාව සමිදාණන් වහන්සේ වෙත යොමු කිරීම ඔවුන්ගේ අරමුණයි.
- අධ්‍යයනය : සත්‍යය සොයා දැනගැනීම සහ දේව වචනය පිළිබඳ ගැඹුරු අවබෝධයක් ලබාගැනීම සඳහා දොමිනිකානුවන් අධ්‍යයනයට ඉහළ වටිනාකමක් ලබා දෙයි. දේවධර්මය, දර්ශනය සහ අනෙකුත් විෂයයන් පිළිබඳව ගැඹුරින් හැදෑරීම තුළින් ඔවුන් තම දේශන සඳහා අවශ්‍ය දැනුම හා ප්‍රඥාව ලබා ගනී. ශු. තෝමස් අක්වයිනාස් තුමන් වැනි විශිෂ්ට දේවධර්මාචාර්යවරුන් බිහිවූයේ දොමිනිකාන නිකායෙනි.
- යාච්ඤාව : දෙවියන් වහන්සේ සමඟ සමීප සම්බන්ධතාවක් පවත්වා ගැනීම සඳහා යාච්ඤාව අත්‍යවශ්‍ය බව දොමිනිකානුවන් විශ්වාස කරයි. ඔවුන් පුද්ගලික යාච්ඤාවට මෙන්ම සාමූහික යාච්ඤාවට ද විශේෂ අවධානයක් යොමු කරයි. දෛනික දිව්‍ය පූජාවට සහභාගී වීම, යාම යැදුම් පැවැත්වීම සහ නිතර ජපමාලය භක්තියේ යෙදීම ඔවුන්ගේ දින චර්යාවේ අනිවාර්ය අංග වේ. මරිය තුමිය කෙරෙහි ද ඔවුන් විශේෂ භක්තියක් දක්වයි. ඔවුන්ගේ නිළ ඇදුමේද ජපමාලයක් පළඳයි.
- ප්‍රජා ජීවිතය : දොමිනිකානුවන් සහෝදර ප්‍රේමයෙන් බැඳුණු ප්‍රජාවක් ලෙස ජීවත් වේ. ඔවුන් එකිනෙකාට සහයෝගය දක්වමින්, එකිනෙකා දිරිමත් කරමින්, ආධ්‍යාත්මික වර්ධනය සඳහා එකිනෙකාට උපකාර කර ගනී.
දොමිනිකාන නිකායේ දායකත්වය
1. අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රයේ පුරෝගාමීන්:
දොමිනිකානුවන් යුරෝපයේ ප්‍රථම විශ්වවිද්‍යාල පිහිටුවීමේ පුරෝගාමීන් ලෙස සැලකේ. ඔවුන් අධ්‍යාපනයේ වැදගත්කම අවබෝධ කර ගනිමින් දැනුම බෙදා හැරීම සඳහා විශාල කාර්යභාරයක් ඉටු කළහ.
- උදාහරණ:
- පැරිස් විශ්ව විද්‍යාලය : දොමිනිකානුවන් මෙම ප්‍රසිද්ධ විශ්ව විද්‍යාලය ආරම්භයේදී නඟා සිටුවීමට සහය වූ අතර එහි ප්‍රථම දේවධර්ම පීඨය ආරම්භ කළහ.
- බොලොඤ්ඤා විශ්ව විද්‍යාලය : දොමිනිකානුවන් මෙම විශ්ව විද්‍යාලයේ නීති පීඨය නගා සිටුවීමට විශාල දායකත්වයක් දැක්වූහ.
- ඔක්ස්ෆර්ඩ් සහ කේම්බ්‍රිජ් විශ්ව විද්‍යාල : දොමිනිකානුවන් මෙම විශ්වවිද්‍යාල වල ආරම්භක අවධියේදී වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කළහ.
2. දේවධර්මය හා දර්ශනය:
දොමිනිකාන නිකාය විශිෂ්ට දේවධර්මාචාර්යවරුන් සහ දාර්ශනිකයන් රැසක් බිහි කර ඇති අතර, ඔවුන් කතෝලික දේවධර්මය සහ බටහිර දර්ශනය පෝෂණය කරමින් නව මානයන් කරා ගෙන ගියහ.
- උදාහරණ:
- ශු. තෝමස් අක්වයිනාස් තුමා : "දේවධර්මයේ කුමාරයා" ලෙස හඳුන්වන අක්වයිනාස් තුමා, "සුම්මා තියොලොජිකා" වැනි විශිෂ්ට කෘති රචනා කරමින් කතෝලික දේවධර්මය සහ දර්ශනය විප්ලවීය වෙනසකට භාජනය කළේය. ඔහුගේ අදහස් අදටත් කතෝලික ඉගැන්වීම්වල පදනම වේ.
- ශු. මහා ඇල්බට් තුමා : විද්‍යාව සහ දේවධර්මය අතර සංහිඳියාවක් ඇති කිරීමට උත්සාහ කළ දාර්ශනිකයෙක් සහ විද්‍යාඥයෙක්. ඔහු ශු. තෝමස් අක්වයිනාස් තුමාගේ ගුරුවරයා විය. ආසනික් මූලද්‍රව්‍ය සොයා ගත්තේ මෙතුමාය.
3. මිෂනාරි සේවය:
දොමිනිකානුවන් ලොව පුරා එවැන්ජලිස්තකරණයේ පුරෝගාමීන් ලෙස ක්‍රියා කළහ. ඔවුන් අප්‍රිකාව, ආසියාව, ඇමරිකාව වැනි දුර බැහැර රටවලට ගොස් ජේසුස් වහන්සේගේ ශුභාරංචිය දේශනා කළ අතර නව කිතුනු ප්‍රජාවන් ගොඩනැගූහ.
- උදාහරණ:
- බාර්තොලොමේ ද ලාස් කාසාස් : ඇමරිකාවේ ස්වදේශික ජනයාගේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් පෙනී සිටිමින් ඔවුන්ගේ ආරක්ෂාව වෙනුවෙන් සටන් කළේය.
- චීනයේ සහ ලතින් ඇමරිකාවේ දොමිනිකාන මිෂනාරිවරු: එම ප්‍රදේශවල ක්‍රිස්තියානි ධර්මය ව්‍යාප්ත කිරීමට සහ ප්‍රජාවන් ගොඩනැගීමට විශාල කාර්යභාරයක් ඉටු කළහ.
4. සමාජ සාධාරණත්වය:
දොමිනිකානුවන් සෑම විටම දුප්පතුන්, පීඩිතයන් සහ අසාධාරණයට ලක්වූවන් වෙනුවෙන් පෙනී සිටිමින් සමාජ සාධාරණත්වය තහවුරු කිරීමට කැපවී ක්‍රියා කළහ.
- උදාහරණ:
- ශු. මාටින් ද පෝරස් තුමා : පේරු රාජ්‍යයේ දුප්පතුන් සහ රෝගීන් වෙනුවෙන් කැපවී සේවය කළේය.
- ශු. සියෙනාවේ කැතරින් තුමිය : දුප්පතුන්ට උපකාර කරමින් සාමය සහ යුක්තිය වෙනුවෙන් පෙනී සිටි සිටියාය.
- වර්තමානයේ: දොමිනිකානුවන් ලොව පුරා දුප්පත්කම, අසමානතාවය සහ මානව හිමිකම් කඩවීම් වලට එරෙහිව සටන් කරමින් සමාජ සාධාරණත්වය වෙනුවෙන් ක්‍රියා කරති. උදාහරණයක් ලෙස "Dominican Sisters of Peace" වැනි සංවිධාන දැක්විය හැක.
මෙම උදාහරණ කිහිපයක් පමණක් වන අතර, තවත් බොහෝ ගිහි පැවිදි දොමිනිකානුවන් ලොව පුරා සත්‍යයේ ආලෝකය පතුරුවමින්, ජේසුස් වහන්සේගේ අනුගාමිකයින් ලෙස සමාජයට සේවය කරමින් සිටිති. දොමිනිකාන නිකායේ ආදර්ශය අද මෙන්ම හෙටත් ලෝකයට යහපත උදා කරනු ඇත.
දොමිනිකාන ආදර්ශය අද ලෝකයට
අද වන විටත් දොමිනිකාන නිකාය ලොව පුරා ක්‍රියාත්මක වෙමින් සිටී. ඔවුන් තවමත් ජේසුස් වහන්සේගේ ශුභාරංචිය දේශනා කරමින්, අධ්‍යාපනය ලබා දෙමින්, සමාජ සාධාරණත්වය වෙනුවෙන් සේවය කරමින් සිටිති. වර්තමානයේ පවතින අභියෝගවලට මුහුණ දීම සඳහා දොමිනිකාන ආදර්ශය අපට ආලෝකයක් සපයයි. සත්‍යය සෙවීම, අධ්‍යාපනයට ඇති කැපවීම, යාච්ඤා ජීවිතය සහ සහෝදර ප්‍රේමය අද ලෝකයට අවශ්‍ය වටිනාකම් වේ.
දොමිනිකාන නිකාය, හෙවත් දේශනාකරුවන්ගේ නිකාය, සත්‍යයේ ආලෝකය ලොව පුරා විහිදුවන, ජේසුස් වහන්සේගේ ශුභාරංචිය ප්‍රකාශ කරන, අධ්‍යාපනය සහ සමාජ සාධාරණත්වය වෙනුවෙන් කැප වූ ශුද්ධ වූ සභාවේ වටිනා මැණිකක් ලෙස හැඳින්විය හැකිය. දොමිනික් තුමාගේ දර්ශනය හා දොමිනිකාන ආදර්ශය අදත් අපට ආදර්ශයක් සහ ආලෝකයක් සපයයි.