ගබ්සාව පිළිබඳ කතෝලික සභාවේ ඉගැන්වීම

කතෝලික සභාව ගබ්සාව සලකන්නේ මනුෂ්‍ය ජීවිතයට එරෙහි බරපතල පාපයක් ලෙසය. මනුෂ්‍ය ජීවිතය පිළිසිඳ ගත් මොහොතේ සිටම ආරම්භ වන බවත්, සෑම ජීවිතයක්ම පරිශුද්ධ බවත්, එය ආරක්ෂා කළ යුතු බවත් සභාව උගන්වයි.

කතෝලික සභාවේ ධර්මෝපදේශය ගබ්සාව පිළිබඳව ඉතා පැහැදිලිව සදහන් කරයි.

• CCC 2270: "මිනිස් ජීවිතය පිළිසිඳ ගත් මොහොතේ සිටම කොන්දේසි විරහිතව ගරු කළ යුතුය. මක්නිසාද මවගේ කුස තුළ සිටින දරුවා දෙවියන් වහන්සේගේ ප්‍රතිරූපය දරන්නෙකි."
• CCC 2271: "මුල් ක්‍රිස්තියානි සභාවේ සිටම, සභාව ගබ්සාව සදාචාරාත්මකව වැරදි බව ප්‍රකාශ කර ඇත. මෙම ඉගැන්වීම වෙනස් වී නැති අතර, එය වෙනස් කළ නොහැක. සෘජු ගබ්සාව, එනම්, අරමුණක් ලෙස හෝ මාර්ගයක් ලෙස හෝ අවශ්‍ය යැයි සිතා සිදුකරන ගබ්සාව, සදාචාර නීතියට පටහැනිය."

කතෝලික සභාවේ ප්‍රධාන ඉගැන්වීම් අනුව, පිළිසිඳ ගැනීමත් සමඟම මනුෂ්‍ය ජීවිතය ආරම්භ වන අතර, එම මොහොතේ සිටම එම ජීවිතයට ගරු කළ යුතුය. සෑම මනුෂ්‍ය ජීවිතයක්ම දෙවියන් වහන්සේගේ අද්විතීය නිර්මාණයක් වන අතර, එයට කොන්දේසි විරහිත වටිනාකමක් ඇත. එබැවින්, ගබ්සාව යනු නූපන් දරුවෙකුගේ ජීවිතය නැති කිරීමක් හෙයින්, එය ඝාතනයකි.

මෙහිදී සෘජු ගබ්සාව සහ වක්‍ර ගබ්සාව අතර වෙනස හඳුනාගැනීම වැදගත් ය. සෘජු ගබ්සාව (direct abortion) යනු ඕනෑම අවස්ථාවකදී හිතාමතාම සිදු කරන ගබ්සාවක් වන අතර, එය සදාචාරාත්මකව කිසිවිටෙකත් පිළිගත නොහැකි බව සභාව උගන්වයි. වක්‍ර ගබ්සාව (indirect abortion) යනු මවගේ ජීවිතය බේරාගැනීම වැනි වෙනත් වෛද්‍යමය අවශ්‍යතාවක් නිසා සිදු වන ගබ්සාවකි. උදාහරණයක් ලෙස ගර්භාෂයෙන් පිටත පිහිටි ගැබක් (ectopic pregnancy) ඉවත් කිරීම දැක්විය හැක. මෙවැනි අවස්ථාවක අරමුණ දරුවා නැසීම නොව මවගේ ජීවිතය රැකගැනීමයි.

සිතා මතා ගබ්සාවක් සිදුකරන කතෝලිකයෙකු Latae sententiae excommunication යටතේ ගබ්සාවක් සිදුකරන හෝ එයට අනුබල දීමක් දෙන අවස්ථාවේ ස්ව්‍යංක්‍රීයව සභාවෙන් නෙරපා හැරීම්ක වන අතර නැවත කතෝලික සභාව හා සම්බන්ධ වීමට ඔහුට අදාළ රදගුරු තුමා හමුවී පාපොච්චාරණය කර අවංක සිත් හැරීමක් කළ යුතුය.

ස්ත්‍රී දූෂණයට ලක්වූවන්ට ගබ්සාවක් සිදු කිරීම සාධාරණද?

ස්ත්‍රී දූෂණය ඉතාමත් වේදනාකාරී සහ කම්පන සහගත අත්දැකීමක් බව කතෝලික සභාව පිළිගනී. නමුත්, එවැනි අවස්ථාවකදී වුවද, නූපන් දරුවා නිර්දෝෂී බවත්, එම දරුවාගේ ජීවිතය නැති කිරීම සාධාරණීය කළ නොහැකි බවත් සභාව උගන්වයි. දරුවා පිළිසිඳ ගත්තේ කෙසේ වෙතත්, ඒ අලුත් ජීවිතයක්. ඒ අහිංසක ජීවිතයටද ජීවත් වීමේ අයිතියක් ඇත.

මවගේ ජීවිතය අනතුරේ නම් ගබ්සාව සාධාරණද?

මවගේ ජීවිතය බරපතල අනතුරක පවතින අවස්ථාවකදී, වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර මගින් මවගේ ජීවිතය බේරා ගැනීමට උත්සාහ කළ යුතුය. නමුත්, එහි අරමුණ විය යුත්තේ මවගේ ජීවිතය බේරා ගැනීම මිස, දරුවාගේ ජීවිතය නැති කිරීම නොවිය යුතුය. ද්විත්ව ප්‍රතිඵල මූලධර්මය (Principle of Double Effect) යටතේ, ඇතැම් අවස්ථාවලදී මවගේ ජීවිතය බේරා ගැනීමට සිදු කරන වෛද්‍ය ක්‍රියාමාර්ගයක වක්‍ර ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ගබ්සාවක් සිදු වුවහොත් (උදා: ගර්භාෂ පිළිකාවක් ඉවත් කිරීමේදී), එය සදාචාරාත්මකව පිළිගත හැකි බව සභාව උගන්වයි. නමුත් කිසිවිටෙකත් දරුවා නැසීමේ අරමුණින් ගබ්සාවක් සිදුකිරීමට අනුමැතියක් නැත.

දූෂණයට ලක්වූ කාන්තාවන්ට කතෝලික සභාවේ සහය

කතෝලික සභාව ස්ත්‍රී දූෂණයට ලක්වූ කාන්තාවන්ගේ වේදනාව සහ දුෂ්කරතා හොඳින් තේරුම් ගනී. එම නිසා, ඔවුන්ට උපකාර කිරීම සඳහා විවිධ වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කරයි.

• මානසික සහ ආධ්‍යාත්මික සහය: ස්ත්‍රී දූෂණයට ලක්වූ කාන්තාවන්ට නැවත තම ජීවිත ගොඩනඟා ගැනීමට අවශ්‍ය මානසික සහ ආධ්‍යාත්මික ශක්තිය ලබා දීම මෙහිදී වැදගත් තැනක් ගනී.
  • උදාහරණ:
    • ප්‍රංශයේ, "Magnificat" නමින් සංවිධානයක් ක්‍රියාත්මක වන අතර, ඔවුන් ස්ත්‍රී දූෂණයට ලක්වූ කාන්තාවන්ට මානසික සහයෝගය, නවාතැන් පහසුකම් මෙන්ම නීතිමය සහය ද ලබා දෙයි.
    • ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ, "National Catholic Council on Sexual Assault" මඟින් ස්ත්‍රී දූෂණයට ලක්වූවන් සඳහා පුළුල් පරාසයක සේවාවන් සපයයි.
• වෛද්‍ය සහ නීතිමය සහය: අවශ්‍ය වෛද්‍ය පරීක්ෂණ, ප්‍රතිකාර සහ නීතිමය කටයුතු සඳහා සහය ලබා දීමට කතෝලික සභාව කටයුතු කරයි.
  • උදාහරණ:
    • ඉන්දියාවේ, කතෝලික රෝහල් ජාලයක් (Catholic Health Association of India) ස්ත්‍රී දූෂණයට ලක්වූ කාන්තාවන්ට නොමිලේ වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ලබා දෙයි.
    • බොහෝ රටවල කතෝලික නීති ආධාර සේවා (Catholic Legal Services) ස්ත්‍රී දූෂණයට ලක්වූවන්ට නොමිලේ නීති උපදෙස් සහ සහය ලබා දෙයි.
    • මෙවැනි කාන්තාවන්ට අවශ්‍ය නම්, ඔවුන්ගේ අනන්‍යතාවය ආරක්ෂා කරගනිමින් නීතිමය ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමටද සහය වේ.
• ආරක්ෂිත නිවාස: බොහෝ රටවල කතෝලික සභාව මඟින් පවත්වාගෙන යනු ලබන ආරක්ෂිත නිවාස (safe houses) ඇත. ස්ත්‍රී දූෂණයට ලක්වීම නිසා නිවසින් හෝ සමාජයෙන් කොන් වූ කාන්තාවන්ට මෙම නිවාසවල රැකවරණය ලබාගත හැක.
  • උදාහරණ:
    • අයර්ලන්තයේ, "Good Shepherd Sisters" ආයතනය ස්ත්‍රී දූෂණයට සහ ගෘහස්ථ හිංසනයට ලක්වූ කාන්තාවන් සඳහා ආරක්ෂිත නිවාස පවත්වාගෙන යයි.
    • පිලිපීනයේ, "Religious of the Good Shepherd" ආයතනය ද මෙවැනිම සේවාවක් සපයයි.
• දරුකමට හදාගැනීම: ස්ත්‍රී දූෂණයක් හේතුවෙන් ගැබ්ගත් කාන්තාවක් දරුවා තබා ගැනීමට අකමැති නම්, එම දරුවා දරුකමට හදාගැනීම සඳහා සුදුසු පවුලක් සොයා දීමට කතෝලික සභාව මැදිහත් වේ.
  • උදාහරණ:
    • ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ, "Catholic Charities USA" යනු විශාලතම කතෝලික දරුකමට හදාගැනීමේ ආයතනයකි. ඔවුන් දරුවන් දරුකමට හදාගැනීමට බලාපොරොත්තුවෙන් සිටින පවුල් සහ දරුකමට හදාගැනීමට අවශ්‍ය දරුවන් අතර සම්බන්ධීකරණය සිදු කරයි.
    • ඉතාලියේ, "Amici dei Bambini" වැනි සංවිධාන දරුකමට හදාගැනීමේ ක්‍රියාවලියට සහය වේ.
    • ලංකාවේ කතෝලික සභාවට අයත් ළමා නිවාස වල මෙවැනි මව්වරුන්ගේ දරුවන් සුරක්ෂිතව වැඩෙන අතර, ඔවුන්ව දරුකමට හදාගැනීමට අවශ්‍ය කටයුතුද එම ආයතන මගින් සිදුකෙරේ.

කතෝලික සභාව ගබ්සාව පිළිබඳව දරන ස්ථාවරය හුදෙක් ආගමික ඉගැන්වීමක් පමණක් නොව, මනුෂ්‍ය ජීවිතයේ වටිනාකම සහ පරිශුද්ධභාවය පිළිබඳ ගැඹුරු විශ්වාසයක් මත පදනම් වේ. සභාව, සෑම ජීවිතයක්ම ආරක්ෂා කළ යුතු බවත්, විශේෂයෙන්ම කිසිවක් කරකියාගත නොහැකි අහිංසක නූපන් දරුවන්ගේ ජීවිත රැකගත යුතු බවත් අවධාරණය කරයි.

අවසාන වශයෙන්, කතෝලික සභාවේ ඉගැන්වීම අනුව, ගබ්සාව යනු කිසිදු තත්වයක් යටතේ සාධාරණීය කල නොහැකි, මනුෂ්‍ය ජීවිතයට එරෙහි බරපතල පාපයකි. පිළිසිඳ ගත් මොහොතේ සිටම සෑම ජීවිතයක්ම වටිනා බවත්, එය සුරැකිය යුතු බවත් සභාවේ ස්ථිර විශ්වාසයයි.