මා සිහි කිරීම පිණිස මෙය සිදු කරන්න (ඇනම්නීසිස් සංකල්පය)
දිව්ය සත්ප්රසාදයේ දී ජේසුස් වහන්සේ පිළිබඳ අපගේ අත්දැකීම සහ එහි සියලු අභිරහස පිළිබඳ අපගේ අත්දැකීම් සාරාංශ කර ඇත්තේ "ඇනම්නේසිස්" සංකල්පය තුළ ය. මෙම ග්රීක වචනය, එහි තේරුම “මතකය” යන්නයි, “මාව සිහි කිරීමට මෙය කරන්න” යන ජේසුස්ගේ දිව්ය සත්ප්රසාද ඉදිරියට කරගෙන යාමට අපෝස්තුලුවරුන්ට දුන් වරමෙහි දක්නට ලැබේ.
ප්ලේටෝගේ දර්ශනයෙන් ආරම්භ වූ මෙම "අනම්නීසිස්" වචනය මුලින් විස්තර කළේ පෙර පැවති යැයි කියනු ලබන දේවල් වර්තමානයට ඉදිරිපත් කිරීමයි. දේවධර්මය තුළ, anamnesis යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ වසර 2000 කට ක්රිස්තුස් වහන්සේගේ මරණය, නැවත නැඟිටීම සහ උත්ථානය දිව්ය පූජාවේදී වර්තමානයට ඉදිරිපත් කිරීම.. මෙම වාක්යයෙන් , ජේසුස් වහන්සේ අපට පවසන්නේ, "මාව වර්තමානයට ගෙන ඒමට ඉදිරිපත් කිරීමට මෙය කරන්න" යනුවෙනි.
බයිබලය තුළ "මතකය" වැදගත් වේ. දෙවියන් වහන්සේ මිනිසාව සිහිපත් කරන අතර මිනිසා දෙවියන් වහන්සේ සිහිපත් කළ යුතුය. මතකය අත්යවශ්යයි. මතක තබා ගැනීම යනු අතීත සිදුවීමක් වර්තමානයට ගෙන ඒම සහ එය නැවත පණ ගැන්වීමයි.
දෙවියන් වහන්සේ උත්පත්ති පොතේ නෝවාට පවසන්නේ, "මා සහ ඔබ සහ සියලු ජීවීන් අතර ඇති කරගත් ගිවිසුම මම සිහිපත් කරමි" (උත්පත්ති 9:15). දෙවියන් වහන්සේ අමතක නොකරන අතර, සියල්ලටම වඩා එතුමා සිහිපත් කරයි. එතුමාගේ මතකය නැවත නැවතත් ප්රකාශ වේ.
යුදෙව් ජනතාවගේ ශ්රේෂ්ඨ මිදීමේ මොහොතේදී, නික්මයාමේදී, අපට මෙසේ කියනු ලැබේ, "ඔවුන් නිදහස් කිරීම සඳහා වූ මොරගැසීම දෙවියන් වහන්සේ වෙතට නැඟුණු විට, එතුමා ඔවුන්ගේ මොර ගැසීම අසා, ආබ්රහම්, ඊසාක් සහ යාකොබ් සමඟ ඇති කරගත් ගිවිසුම ගැන මතක් කර ගත්තේය" - (නික්මයාම 2:23. -24)
දෙවියන් වහන්සේ සිහිපත් කළ පරිදි, තෝරාගත් ජනයා මතක තබා ගැනීමෙන් ප්රතිචාර දැක්වූහ. ඔවුන් එසේ කළේ එම උතුම් සිහිකිරීමේ ක්රියාව වන පාස්කු උත්සවයේදීය. පාස්කු උත්සවය යනු බැටළු පැටවා සහ මුහුන් නොදැමූ රොටි කේන්ද්රස්ථානය කරගනිමින් චාරිත්රානුකූල භෝජන සංග්රහය වන අතර, යුදෙව්වන් සෑම වසරකම අනුභව කරන්නේ ඔවුන්ගේ ගැලවීම සිහිපත් කිරීමට පමණක් නොව, නැවත නැවත ගැලවීම ලබා ගැනීමටද ය.
නික්මයාමේ කියවෙන්නේ,
"මේ දවස නුඹලාට සිහිවීම් උත්සවයක් පිණිස වන්නේය, නුඹලා එය ස්වාමීන්වහන්සේට මංගල්ය දවසක් කොට පවත්වන්න. එය නුඹලාගේ සියලු පරම්පරාවල නියෝගයකින් මංගල්යයක් කොට සෑමකල්හිම පවත්වාපල්ලා." - (නික්මයාම 12:14 [CBS-ROV-1995])
අනම්නේසිස්, ග්රීකවරුන් විසින් ඔවුන්ගේ දර්ශනය තුළ සහ යුදෙව්වන් විසින් ඔවුන්ගේ ශුද්ධ ලියවිලිවල *මතකය" තුළ ජේසුස් වහන්සේ කුමක් කරනු ඇත්ද යන්න සඳහා පසුබිම ලැබේ.
පාස්කු මංගල්යයේදී ජේසුස් වහන්සේ තම අපෝස්තුලුවරුන් සමඟ හිඳගත් සේක. අනුස්මරණයක් සැමරීමේ ක්රියාවේදී, උන්වහන්සේගේ අනුගාමිකයන් තමන්ව අමතක කරනවාට උන්වහන්සේ කැමති වූයේ නැත. එබැවින් එතුමා පූප සහ මිදියුෂ ගෙන, ස්තුති කර, ආශීර්වාද ඉල්ලා, ඔවුන්ට දී, "මේ මාගේ ශරීරය, ඔබ සඳහා ය. මා සිහි කිරීම සඳහා මෙය කරන්න" සහ "මේ කුසලානය මාගේ රුධිරයේ නව ගිවිසුමයි. ඔබ එය පානය කරන සෑම විටම මා සිහි කිරීම සඳහා මෙය කරන්න" (I කොරින්ති 11:24-25).
"ඔහු විසින්ම පැවසූ දේ මතක තබා ගැනීම සහ ඔහුට පැවසූ දේ සැමවිටම මට ලෝකයේ වටිනාම දෙයයි." - ප්ලේටෝ
අපෝස්තුළුවරුන් සහ ඔවුන්ගේ ගෝලයන් සහ සභාව දිගුවකින් ක්රිස්තුස් වහන්සේව විශ්වාස කරයි.
මතක තබා ගැනීම යනු සිහිපත් කිරීම පමණක් නොවේ. මතක තබා ගැනීම යනු සංරක්ෂණය කිරීම සහ ඉදිරිපත් කිරීමයි. මේ හේතුව නිසා ශාන්ත පාවුළුතුමා දිව්ය සත්ප්රසාදය ස්ථාපිත කිරීම ගැන ලියයි, "එසේ නම්, ඔබ මේ පූප අනුභව කර මෙම කුසලානය බොන සෑම අවස්ථාවකදීම, ඔබ ස්වාමීන්වහන්සේ එන තෙක් උන්වහන්සේගේ මරණය ප්රකාශ කරයි!" (I කොරින්ති 11:26).
මෙම ජීවමාන මතකය සඳහා යුදෙව්වන් සහ ග්රීකයන් යන දෙදෙනාටම වචනයක් තිබුණි. යුදෙව්වන් එය හැඳින්වූයේ "Zikaron" යනුවෙනි. ග්රීකයන් එය හැඳින්වූයේ "ඇනමෙනිස්" යනුවෙනි.
මෙම මතකය මනසේ තබාගෙන, අප කතෝලික දිව්ය පූජාවේ "අනමෙනිස්" හෙවත් සිහිකිරීම් කරා ළඟා වූ විට, පූජකවරයා වර්තමානයේ ජේසුස් වහන්සේ කළ දේ සිහිපත් කරනු ඇත. පියතුමා දිව්ය පූජාවේ පවසන්නේ , "උන්වහන්සේ දුක් විඳීමට පෙර දින" (දිව්ය සත්ප්රසාද යාච්ඤාව I Eucharistic Prayer 1) හෝ "උන්වහන්සේව පාවා දුන් රාත්රියේදී" (සප්රසාද යාච්ඤාව III). මහා අනුස්මරණය ආරම්භ වී ඇත. ක්රියා පදය වර්තමාන කාලය තුළ වේ.
පූජකතුමා කතා කරන්නේ ක්රිස්තුස් වහන්සේම ලෙසය. "ඔබ සැම මෙයින් ගෙන අනුභව කරන්න " තවද ජේසුස් වහන්සේගේ වචනම වර්තමානයට ගෙන එයි. "මේ ඔබ උදෙසා පවරා දෙනු ලබන මාගේ ශරීරය." ආශ්චර්යමත් ආකාරයකින් දෙවියන් වහන්සේ පොළොවට බසින අතර, අපි අවසාන රාත්රී භෝජන සංග්රහයේ සිටිනෙමු.
ජේසුස් වහන්සේ මෙහි සහ දැන් (here and now) අපට කතා කරයි. එය අන්තිම රාත්රි භෝජනයේ මතකයේ ශක්තිය වඩාත් තීව්ර කරයි.යෙරෙමියා සහ ප්ලේටෝ යන දෙදෙනාම "ඇනම්නීසිස්" සංකල්පය හොඳින් දැන සිටි බවත්, එය සක්රමේන්තුවක මට්ටමට ඔසවා තැබීමත් දෙවියන් වහන්සේ "ඇනම්නේනිස්" භාවිතා කර ඇත. කිසිම යුදෙව්වෙක් හෝ ග්රීකයෙක් "ඇනමෙනිස්" ගැන ස්ථිතික හෝ හුදෙක් අතීතය සිහිපත් කිරීමක් ලෙස සිතුවේ නැත. එය "වටිනා" මොහොතක ජීවමාන කිරීමක් විය. ජේසුස් වහන්සේ මෙම මතකය ගෙන, එය සක්රමේන්තුවකට ඔසවා, "මාව සිහි කිරීම සඳහා මෙය කරන්න" යනුවෙන් පවසති.
දෙවියන් වහන්සේ මිනිස් මතකය ගෙන සාමාන්ය පූප සහ මිදියුෂ සක්රමේන්තු මට්ටමට ඔසවා ඇත. මෙම මහා ආශ්චර්යයේ අරමුණ පාස්කු උත්සවයේ අරමුණයි. ජේසුස් වහන්සේ සිහිපත් කිරීම "ලෝකයේ ඇති වටිනාම දෙය සැමවිටම", මතක තබා ගැනීම හා සක්රමේන්තුව තුලින් ජේසුස් වහන්සේගේ ධුක් ප්රාප්තිය හා උත්ථානය වර්තමානයට ගෙන ඒමයි. මෙම ඇදහිල්ල සහ නැවත නැඟිටීමේ ජීවිතය පිළිබඳ බලාපොරොත්තුව අපෝස්තුළුවරුන්ගේ දේශනා කිරීම සජීවිකරණය කළේය.
"එහෙත් දෙවියන්වහන්සේ තුන් වන දවසේ උන්වහන්සේ නැගිටුවා, දර්ශන වන්නට සැලසූ සේක. 41 හැම දෙනාටම නො වේ; පෙනුණේ ඒ වන විට දෙවියන්වහන්සේ විසින් තෝරා ගන්නා ලද සාක්ෂිකරුවන්වූත්, උන්වහන්සේ මළවුන්ගෙන් නැගිටි පසු, උන්වහන්සේ සමඟ කෑවාවූ, බීවාවූ අපට ය." - (ක්රියා 10:40-41)
සක්රමේන්තු මතකය නොමැරෙන නිසා ඔවුන් එතුමා සමඟ කෑවෝය බීවෝය, එම හේතුව නිසා අපි ජීවත් වන පිණිස ඔහු සමඟ දිව්ය සත්ප්රසාදයේ දී කමින් බොමු.
ශාන්ත පාවුළු තුමා මෙසේ ලියයි,
"හැම විටම යේසුස්වහන්සේගේ මරණය අප ශරීරය තුළ ගෙන යන්නේ යේසුස්වහන්සේගේ ජීවනය ද අපගේ ශරීර තුළ ප්රකාශ වන පිණිස ය." - (II කොරින්ති 4:10)
ජේසුස් වහන්සේ කියපු සහ කරපු දේවල් අපිට ගොඩක් වටිනවා මොකද ඒකෙන් අපිට ජීවය ලැබෙනවා. මේ අර්ථයෙන් අපගේ ජීවිත
"දෙවියන් වහන්සේ තුළ ක්රිස්තුස් වහන්සේ සමඟ දැන් සැඟවී ඇත" - (කොලොස්සි 3:3)
දිව්ය සත්ප්රසාදය "සදාකාලික ස්මාරකය" වන්නේ සමිඳාණන් වහන්සේගේ මරණය සහ උන් වහන්සේගේ උත්ථානය අපට ඉදිරිපත් කර ඇති බැවිනි. දිව්ය පූජාව අපගේ පාස්කු සක්රමේන්තුවයි. දිව්ය පූජාව යනු මිය යා නොහැකි ජීවමාන මතකයකි.
ක්රිස්තුස්වහන්සේගේ සැබෑ ලෙස දිව්ය සත්ප්රසාදය තුළ වැඩ සිටීම හා එතුමාව ලබන සියලු දෙනාගේ හදවත් පොලඹවන්නේ ක්රිස්තුස් වහන්සේ සැමට දක්වන ප්රේමයෙන් තම අසල්වැසියන්ට සේවය කිරීමටය.
"මෙයින්, ඔබ එකිනෙකාට ප්රේම කරන්නේ නම්, ඔබ මාගේ ගෝලයන් බව සියල්ලෝම දැනගන්නෝය" - (ජොහන් 13:35)
ජේසුස්වහන්සේ පවසන්නේ, ක්රිස්තුස්වහන්සේගේ සැබෑ වැඩ සිටීම තුළ , අප අනුන්ට ප්රේම කරමින් ලෝකය තුළ උන්වහන්සේගේ ශරීරය වීමට අපට පවරති. ජේසුස් වහන්සේ ප්රේම කරන ආකාරයටම අන් අයට සේවය කරන අතර තවමත් අපට උපකාර කරයි. ඒ තමයි ඉතිහාසය තුළින් අපගේ කැඳවීම - මේ පොළොවේ ජේසුස් වහන්සේගේ කැමැත්ත කිරීමට.
එසේ නම්, අපගේ මුළු හදවතින්ම, මනසින් සහ කැමැත්තෙන් එසේ කරමින්, දිව්ය පූජාවේ දී අපගේ ස්වාමින් වහන්සේගේ ශරීරය සහ රුධිරය පිළිගැනීමට අපි සැවොම ඉක්මන් වෙමු. ක්රිස්තුස් වහන්සේ අප සමඟ සිටින විට, අපි,
"ස්වාමීන් යහපත් බව රස බලා දැනගනිමු. උන්වහන්සේ කෙරෙහි විශ්වාසකරන මනුෂ්යයා ආශීර්වාදලද්දේය." - (ගීතාවලිය 34:8 [CBS-ROV-1995])
~ නලින් තෝමස්